گانش چاتورتی (Ganesh Chaturthi) یکی دیگر از فستیوالهای بیشمار هند و یک جشن مذهبی است که در آن هندوها خدای فیل مانندشان یعنی گانش را ستایش میکنند. این جشن یازده روز طول میکشد و در روز آخر یک بت بزرگ گانش که از خاک رس ساخته شده است، به رودخانه سپرده میشود تا در طول زمان کم کم جزئی از آب شود.
از نظر پیروان دین هندو، گانش خدایی است که شکمی بزرگ با سری فیلگونه دارد. اغلب او را طوری تصویر میکنند که بر زمین نشسته و پاهایش را زیر خود جمع کردهاست. او اولین فرزند شیوا* و پارواتی** است. نام او را میتوان ترکیبی از دو کلمه گا- به معنی هوش و نهَ- به مفهوم عقل دانست. پارواتی، گانشا را تنها با عشق خود خلق کردهاست تا تنها به مادرش سرسپرده باشد و فرامین مادرش را اجرا کند.
گانش در سرسپردگی مطلق به مادرش یک اسطوره است و بجز فرمان مادرش به فرمان کسی گوش نمیکند. در نوشتههای کهن هندی آمدهاست که گانشا زمانی که مادرش به او دستور میدهد تا زمانی که در حال حمام کردن است هیچ کس را به درون خانه راه ندهد گانشا از ورود شیوا که همسر پارواتی است نیز جلوگیری کرده و اجازه ورود نمیدهد که این کارش باعث خشم شیوا شده و شیوا سر او را قطع میکند. و مجبور میشوند با چسباندن سر فیل به او زندهاش کنند.
این مراسم هرساله در یکی از روزهای ماه آگوست یا سپتامبر (مرداد یا شهریور) شروع می شود و 11 روز به طول می انجامد.
* شیوا یکی از بلندپایهترین ایزدان آئین هندو است. شیوا خدای نگهدار آسمان و زمین، نابودکننده اهریمنان، بخشاینده گناهان و بسیارکننده روزیست.
** پاراواتی ایزدبانو در آئین هندو و همسر شیوا، ایزد ویرانی و جوانسازی است.